Berita Bahasa Bali :
1. Demam Berdarah
Dibi
sanja ring siaran TV-ne wenten kapiragi orti indik ipun pinungkan
"demam berdarah" sane sampun makeh mancut urip para janane. pinungkane
puniki sampun nglimbak ring sawengkon Bali. Kirang langkung sampun 500
diri wargane sane keni sungkan puniki. Minakadi ring Denpasar 125 diri,
ring Badung 75 diri, ring Buleleng 75 diri, ring Gianyar 125 diri, ring
Karangasem 25 diri, ring Negara 25 diri, miwah ring Klungkung 25 diri.
Santukan makeh warga sane keni demam berdarah mawinan sal-sale ring
rumah sakit nenten mresidayang nampung.
Sungkan "demam
berdarah" puniki kalimbakan olih legu "Aedes Aegypti" sane seneng idup
ring toya-toya sane ening tur madegdegan. Nabdabang indike punika
pamrentahe sampun mapangarah ring para janane mangda mabersih-bersih
ring genah nyane soang-soang. Utaminyane mersihin genah-genah legune
mataluh. Minakadi mresihin bak mandi, selokan, utawi genah toyane
sabilang minggu. nagingin "abate" ring genah-genah toyane, nanem kopok
wiadin botol-botol sane nenten mangge. Lianan ring utsaha punika
pamrentahe sampun taler ngawentenang "pengasapan" ring genah wargane
sane keni demam berdarah.
Lianan ring orti punika wenten
taler orti saking rumah sakit inggih punika wantuan sane kaserahang olih
Bapak Bupati mantuka ring para pasien sane kirang mampu sane ngraksa
pimungkan rahat. sane polih wantuan punika minakadi pasien sane ngraksa
tumor, bibih sumbing, kanker miwah sane lianan. wantuan sane
kasukserahang marupa jinah, soang-soang pasien nrima wantuan makeh Rp.
1.000.000,-. Wantuan sane kirang mampu. Pamrentahe sampun ngicen titi,
sepatutne maka warga i raga nuutin titi punika, urati ring para janane
sane kirang mampu.
2. Blabar
Manut keterangan Camat Banjar Kabupaten Buleleng wenten solas desa sane keni blabar ageng. Makatah tanahe embid tur longsor, pamekasring Kecamatan Banjar. Wewidangan sane pinih banget keni bencana punika : Desa Sidatapa, miwah Tembuku. bencana punika ngawinang wangunan-wangunan umah, pamrajan, pura lan sekolah.
Wangunan punika patut gelis kabecikin, santukan maderbe paiketan sane mabuat ring kauripan manusane. Yening wilangin antuk jinah karugian sane kawetuang kirang langkung duang milyar ttigang atus yuta rupiah. ritepengan puniki Bapak Bupati Buleleng sampun ngwehin wantuan marupa bahan wangunan. Asapunika taler wantuansaking LSM marupa jinah lan pangan, makadi : `beras, gula, mie sane tiosan.
3. Muntaber
Sube uling i telun Ketut Giri, timpal leket Nyoman Diptane ngamar di rumah sakit. Nadak sara teka uling sekolah Ketut Giri mising ngecor-ngecor, nguntah tusing rerenan, bayune nadak ngenduk, sebengne layu. Doktere ngorahang Ketut Giri katiben sakit ngutah mising, cara jani orahanga muntaber.
Apa kaden ngranaang, uli abulan di desa palekadan I Ketut Girine, pasedsed kramane pada ngutah mising. Buka kena grubug, selid sanja krama desane ngungsi rumah sakit. Ane sebetang ada ane makakuren ngutah mising, lantas rarud ngamar di rumah sakit. mimih dewa ratu kadi jail Widhine. Suba panyatusan kramane kena muntaber. Ada ane lacur, sepanan maan patulungan, mawetu ngalahin mati.
"Man nguda bengong buka keto." Luh Sariadi nyambat sara Nyoman Dipta sedekan negak di ampik paone. sebengne buka pariselsel.
"Aduh tiang jejeh Mbok, mara pesan teka uli rumah sakit ngajak timpal-timpale, nelokin Ketut Giri katiben sakit, suba telung lemeng ia ngamar ditu."
"Men sakit apa timpal Madene Ketut Giri?"
"Ia kena muntaber Mbok. Suba panyatusan kramane dauh pangkung kena muntaber. Kantos jani tonden rered. pedalem Ketut Giri kalawargane sada tuara, metu jani ngemasin ngamar. Tepuk reramane sedih medalem pianakne nglecir aukud. Ketut Giri mula manyama padidiana."
"Mirib ditu leake galak-galak Mbok, yening tusing keto ngudiang buka aud kelor kramane tibenin muntaber. Geringe mararadan, nglahlah kemamai."
" Beh Nyoman tusing pesan nawang paundukan. Nu nampenin unduk buka kuno. Indik muntabere ento tusing ja ulian amah leak. Tusing ja ulian pongor Betara. Ngutah misinge ento ulian idupe romon, dedaarane tusing bersih. Ane ngranayang sakit basang utawa mising, ento ulian yeh ineme tusing malablab. Sajabaning yeh, dedaarane ane tinggahin buyung bisa masi dadi krana. Ento makada, yening Nyoman bedak, eda pesan nginem yeh tusing malablab. Prabot-prabot ane anggo madaar patut umbah sabunin. Ane pinih sarat, eda engsap nyabunin lima. Makiri madaar utawa suud madaar limane apang satata kedas."
"Keto masi jamban-jamban tongos ngotor apanga kedas. eda cara kuno, ngotor di teba. Ne suba perlune i raga apanga ngelah jamban. da nulad patapan celeng, meju ngenceh jalan mula. Yening nuut ambek celeng makrana muntabere muah panyakit ane lenan mararadan."
nah yening keto maan nureksa kabersihane sinah sakite tusing bani paek. Eda engsap ngastiti Widhi, keto masih pangastitine teken leluhur tusing dadi tuna. Yening suba kene, idupe pasti satata rahayu, seger oger kasadianan.
Olih : I Wayan Westa
Terimakasih sangat bermanfaat
BalasHapusGooooood
BalasHapusmakasih yang buat ini
BalasHapusGoooddd
BalasHapusMakasi
BalasHapusMakasi
BalasHapusBagus
BalasHapus